Διατροφικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη λευκότητα των δοντιών

Τα δόντια μας συνδέονται άμεσα με την υγεία και την αυτοπεποίθηση μας καθώς ένα υγιές και λαμπερό χαμόγελο αντικατοπτρίζει τις συνήθειες και τους τρόπους που επιλέγουμε να φροντίσουμε τον εαυτό μας.
Το χρώμα των δοντιών όταν γεννιόμαστε είναι λευκό και φωτεινό, ωστόσο με την πάροδο της ηλικίας επέρχεται μία φυσιολογική φθορά με αποτέλεσμα να αποκτά σκουρότερους τόνους και διαφορετική δομή.
Με την πάροδο της ηλικίας και τη φθορά της αδαμαντινης το δόντι σκουραίνει και η οποιαδήποτε αποτριβή το καθιστά ευπαθές στην προσβολή χρωστικών και μικροβίων που προέρχονται απο τις τροφές . Έτσι τα δόντια μας αποκτούν αρκετές δυσχρωμίες. Οι οδοντικές δυσχρωμίες αναγκάζουν πολλούς ανθρώπους να αποφεύγουν να χαμογελάσουν και να αισθάνονται άβολα όταν πρέπει να μιλήσουν λόγω του χρώματος των δοντιών τους.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν αποχρωματισμό και κιτρίνισμα των δοντιών. Οι περιπτώσεις αποχρωματισμού των δοντιών κατατάσσονται σε δυο κύριες κατηγορίες
ανάλογα με την φύση της δυσχρωμίας:

Εξωτερικές δυσχρωμίες

Περιλαμβάνουν περιπτώσεις όπου έχει επηρεαστεί η
εξωτερική επιφάνεια του δοντιού (αδαμαντίνη ή σμάλτο), συνήθως ως αποτέλεσμα εναπόθεσης και συσσώρευσης χρωστικών εξωγενούς προέλευσης. Οι λεκέδες αυτοί, που μπορεί να προέρχονται από τροφές, ποτά ή από το κάπνισμα, μπορούν να απομακρυνθούν με αρκετά μεγάλη επιτυχία χρησιμοποιώντας μια λευκαντική οδοντόκρεμα ή με τον τακτικό καθαρισμό από τον οδοντίατρο. Αν όμως οι χρωστικές δεν απομακρύνονται τακτικά, τότε εισχωρούν όλο και βαθύτερα προκαλώντας πιό μόνιμους λεκέδες στα δόντια.

Εσωτερικές δυσχρωμίες

Επηρεάζουν την εσωτερική δομή του δοντιού, δηλαδή το στρώμα της οδοντίνης που βρίσκεται κάτω από την αδαμαντίνη. Μπορεί να οφείλονται είτε σε εξωγενή αίτια όπως η λήψη κάποιων φαρμάκων είτε σε εγγενείς αιτίες όπως κάποιες παθήσεις ή γενετικές ανωμαλίες. Οι εσωτερικοί λεκέδες δεν μπορούν να απομακρυνθούν με το βούρτσισμα. Ο εσωτερικός αποχρωματισμός των δοντιών αποκαθίσταται μόνον με επαγγελματική λεύκανση των δοντιών ή σε σοβαρές περιπτώσεις με τη χρήση όψεων ρητίνης ή πορσελάνης.

Οι κυριότεροι διατροφικοί παράγοντες που προκαλούν εξωτερικές δυσχρωμίες είναι:

Τροφές με έντονες χρωστικές και χρώματα.
Πολλά τρόφιμα και ποτά όπως το τσάι, ο καφές, το κόκκινο κρασί, τα κεράσια, βατόμουρα, τα παντζάρια, το κάρυ, οι κόκκινες σάλτσες και πολλά άλλα περιέχουν έντονες χρωστικές που απορροφούνται απο τα εξωτερικά στρώματα της αδαμαντίνης. Παρατηρείται, λοιπόν πολύ συχνά να αλλοιώνεται η λευκή χροιά του σμάλτου σε περιπτώσεις ασθενών που καταναλώνουν τροφές με έντονες χρωστικές και χρώματα. Πιο συγκεκριμένα, ο καφές και το τσάι περιέχουν τανίνες και καφεϊνη, οι οποίες προσβάλλουν την αδαμαντίνη των δοντιών και σε μακροχρόνια και υπέρμετρη κατανάλωση τα χρωματίζουν έντονα κίτρινα ή γκριζωπά. Ροφήματα με έντονα χρώματα επίσης είναι επίφοβα για κιτρίνισμα δοντιών, λιγότερο όμως από τον καφέ και το τσάι.

Τροφές με μεγάλη οξύτητα.
Τα περισσότερα φρούτα περιέχουν κιτρικό οξύ, ένα σχετικά ασθενές οξύ το οποίο ναι μεν δεν προκαλέι σοβαρές βλάβες αλλά και αυτό σε υπέρμετρη κατανάλωση μειώνει το Ph του στόματος με αποτέλεσμα να αποδομείται το επιφανειακό στρώμα του σμάλτου, καθιστώντας το ευπαθές στην μικροβιακή προσβολή και την αποτριβή. Οι φράουλες που επίσης έχουν αναφερθεί σαν φυσικές λευκαντικές ουσίες ενδέχεται να προκαλούν μια μικρή αποτριβή των εξωτερικών χρωστικών λόγων των κόκκων που περιέχουν αλλά σε καμία περίπτωση δεν προτιμώνται έναντι μιας οδοντόκρεμας ή μιας επαγγελματικής λεύκανσης καθώς μην ξεχνάμε ότι σαν φρούτο και αυτό έχει όξινο Ph και αρκετά έντονο χρώμα.

Το κόκκινο κρασί.
Το κόκκινο κρασί επίσης έχει αναφερθεί μέσα από έρευνες ότι προκαλεί καποιου τύπου χρώση στα δόντια καθώς το χρώμα του και το άρωμα του αντιστοιχα αποδιδεται μέσα από ειδικές τεχνικές παρασκευής που στοχεύουν στη διατήρηση μιας έντονης γεύσης και μιας κόκκινης εμφάνισης. Τα δόντια τείνουν να παίρνουν μια κιτρινωπή χροιά, συχνά μετά από παρατεταμένη κατανάλωση (χαρακτηριστικό χρώμα εμφάνισης στους επαγγελματίες οινολόγους).

Τα αναψυκτικά τύπου coca-cola.
Περιέχουν εκτός των άλλων οξέα, χρωστικές ουσίες και αρκετή ζάχαρη και προκαλούν ποικίλες τερηδονικές βλάβες και κίτρινες χρώσεις στα δόντια.

Το κάπνισμα.
Είναι μια συνήθεια που αποτελεί την κυριότερη αιτία αποχρωματισμού των δοντιών στους καπνιστές, λόγω της εναπόθεσης υπολειμμάτων πίσσας, νικοτίνης και άλλων χημικών συστατικών.

Συμπληρώματα σιδήρου και πολυβιταμίνες που περιέχουν σίδηρο μπορεί να δημιουργήσουν μαύρους λεκέδες μετά από μακροχρόνια χρήση.

Η συσσώρευση οδοντικής πλάκας και πέτρας στα δόντια λόγω κακής στοματικής υγιεινής δημιουργεί ένα αντιαισθητικό κίτρινο στρώμα πάνω στα δόντια και διευκολύνει την απορρόφηση και άλλων εξωγενών λεκέδων από τροφές ή το κάπνισμα. Εκτός από κίτρινα δόντια, η μη απομάκρυνση της οδοντικής πλάκας αυξάνει και τον κίνδυνο δημιουργίας τερηδόνας. Η υπερβολική κατανάλωση τροφών πλούσιων σε σακχαρα προκαλεί διάσπαση των συστατικών του σμάλτου και πτώση του PH του στόματος με αποτέλεσμα να εμφανίζονται τερηδονικές βλάβες στα δόντια.

Συνοψιζοντας, η μέτρια κατανάλωση των παραπάνω τροφών σε συνδυασμό και με την κατανάλωση συχνών γευμάτων πλούσιων σε γαλακτοκομικά όπως τυρί, γάλα ,γιαούρτι μεταξύ των γευμάτων ή και μετά τη λήψη σακχαρούχων τροφών περιορίζει των κίνδυνο πρόκλησης βλαβών και χρωματισμών στα δόντια μας και συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού μας. Μην ξεχνάμε ότι ό,τι τρώμε έχει άμεσο αντίκτυπο στη στοματική μας υγεία, ενώ παράλληλα η στοματική υγιεινή είναι ο καθρέφτης του εαυτού μας